برای ویرایش عکس فتوشاپ یا لایت‌روم را انتخاب کنیم؟

فتوشاپ چیست؟

برای شروع مقایسه لایت‌روم و فتوشاپ باید مروری به امکانات هرکدام از این نرم‌افزارها داشته باشیم. فتوشاپ در سال ۱۹۹۰ و در قالب یک نرم‌افزار ساده ویرایش عکس منتشر شده بود. ولی طی این سال‌ها پیشرفت زیادی کرده و تبدیل به یکی از قدرتمندترین نرم‌افزارهای کامپیوتری شده است. فتوشاپ توانایی‌های زیادی دارد و همین باعث شده طیف وسیعی از مشاغل، از طراحان گرافیک گرفته، تا معماران، انیمیشن‌سازها، ناشران، عکاس‌ها و یا حتی هنرمندان سه‌بعدی از این نرم‌افزار استفاده کنند. یکی از نکات جالب در مورد نرم‌افزار فتوشاپ این است که نه‌تنها آپدیت‌ها و به‌روزرسانی‌های رسمی ادوبی امکانات جدیدی به آن اضافه می‌کند، بلکه طیف بسیار زیادی از قابلیت‌ها و امکانات را می‌توانید با استفاده از پلاگین‌ها، فیلترها و اکشن‌هایی به فتوشاپ اضافه کنید که توسط شرکت‌های نرم‌افزاری شخص ثالث تهیه می‌شوند.

قصد دارید چندین عکس را با هم ترکیب کرده و یک عکس پانوراما بسازید؟ ترکیب رنگی عکس را عوض کنید؟ صورتتان را روتوش کرده و جوش و لک‌ها را حذف کنید؟ شاید هم بخواهید قد خود را بلندتر کرده یا بدنتان را چاق و لاغر کنید. تمام این کارها را می‌توان با استفاده از فتوشاپ انجام داد. البته این تمام ماجرا نیست، چراکه امکانات فتوشاپ بسیار متنوع‌تر هستند. شرح ویژگی‌های و امکانات فتوشاپ کاری بی‌فایده است، چراکه با لیستی بی‌انتها و بسیار طولانی مواجه خواهیم بود. فتوشاپ امروزه تبدیل به نرم‌افزار بسیار مهمی شده که اصطلاح «فتوشاپ شده – Photoshoped» جای خود را در واژگان عامیانه و روزمره تمام افراد پیدا کرده است؛ این موضوع را باید از قدرت و اهمیت فتوشاپ بدانیم.

 

لایت‌روم چیست؟

لایت‌روم نیز یکی دیگر از محصولات شرکت ادوبی است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید اسم کامل این نرم‌افزار «Adobe Photoshop Lightroom» است. شاید کمی گیج و گمراه‌کننده به نظر برسد،‌ چراکه در اسم آن از کلمه Photoshop هم استفاده شده است. ولی کاملاً منطقی است، چراکه لایت‌روم را می‌توان زیرمجموعه‌ای از فتوشاپ و با امکانات خاصی دانست که قرار نیست هیچ‌وقت به فتوشاپ اضافه شوند. Adobe Lightroom بیشتر با هدف مدیریت حجم بالایی از تصاویر و مرتب‌ کردن آن‌ها در یک مکان ساخته شده است. فتوشاپ یک ابزار ویرایش تصویر بسیار پیچیده است، ولی در زمینه مدیریت فایل‌ها و مرتب کردن آن‌ها، امکانات خاصی در اختیار کاربران خود قرار نمی‌دهد. به همین خاطر، بحث مدیریت فایل بعد از مدتی می‌تواند تبدیل به یکی از مشکلات طراحان پرمشغله شود.

اگر طراح و یا عکاس حرفه‌ای باشید، طبعاً با تصاویر و عکس‌های بسیار متعددی برخورد خواهید داشت. مرتب کردن و نظم دادن به این فایل‌ها با استفاده از فتوشاپ ممکن نیست. در چنین حالتی، اگر بعد از چند ماه و یا سال بخواهید عکس و یا فایلی را پیدا کنید، کاری بسیار طاقت‌فرسا پیش‌رو خواهید داشت. باید صدها و شاید هزاران تصویر بندانگشتی را مرور کرده و فایل‌های زیادی را باز کنید. اگر کاتالوگ عکس‌ها و طراحی‌های شما زیاد است و یا اینکه روز به روز در حال افزایش است، چاره‌ای جز استفاده از لایت‌روم نخواهید داشت.

 

لایت‌روم یک نرم‌افزار مدیریت تصاویر مبتنی بر پایگاه‌داده است که متادیتا (Metadata) تصاویر را به‌صورت خودکار بررسی کرده و تمام اطلاعات مربوط به هر عکس را در دیتابیس جدیدی تحت عنوان «کاتالوگ» ثبت می‌کند. این متادیتاها شامل مدل دوربین، تاریخ و ساعت ثبت عکس، دیافراگم، سرعت شاتر، ISO، وایت بالانس و … می‌شود. وقتی که تصاویر وارد پایگاه‌داده لایت‌روم شدند، نرم‌افزار این امکان را به شما می‌دهد که اطلاعات بیشتری به آن‌ها اضافه کنید. برای می‌توانید به هر تصویر برچسب خاصی زده، آن‌ها را امتیازدهی کنید و یا اینکه عکس‌های منتخب را نشانه‌دار کنید. استفاده از این امکانات باعث می‌شود که به‌راحتی بتوانید در میان صدها و شاید حتی هزاران عکس، بهترین گزینه‌ها را همیشه شناسایی و انتخاب کنید، آن‌ها را به‌صورت تکی و یا گروهی ویرایش کرده و سپس آن‌ها را ذخیره کنید. این سبک برچسب زدن، ثبت و مدیریت تصاویر در فتوشاپ وجود ندارد، چراکه فتوشاپ دیتابیسی از تصاویر کاتالوگ شده نگهداری نمی‌کند.

علاوه بر امکانات مرتبط با دسته‌بندی و مدیریت تصاویر، نرم‌افزار ادوبی لایت‌روم چندین ابزار برای ویرایش عکس‌ها نیز دارد. به‌صورت بسیار خلاصه، فتوشاپ را یک ابزار ویرایش تصویر بدانید و لایت‌روم را یک ابزار مدیریت تصاویر که در کنار آن برخی امکانات محدود ویرایش تصویر را نیز به کاربران ارائه می‌کند.

 

مقایسه امکانات لایت‌روم و فتوشاپ

 

 

لایت روم امکانات و ابزارهای بسیار متعددی برای ویرایش عکس‌ها دارد. در عکس فوق لیستی از امکانات و ابزارهای Lightroom را مشاهده می‌کنید. تمامی این ابزارها و امکانات در Adobe Camera Raw هم قرار گرفته است. Adobe Camera Raw یکی از افزونه‌های فتوشاپ است که زمانی که عکس RAW را با فتوشاپ باز می‌کنید، نمایش داده می‌شود. اگرچه رابط کاربری و طراحی این افزونه با محیط لایت روم متفاوت است، ولی تمامی امکانات مشترک هستند. در واقع، هر زمانی که ویژگی و ابزار جدید به لایت‌روم اضافه می‌شود، دقیقاً همان ویژگی در آپدیت بعدی فتوشاپ هم به Adobe Camera Raw اضافه می‌شود. این موضوع حتی در مورد نکات و اصلاحات جزئی هم صدق می‌کند.

 

در تصویر زیر شباهت امکانات و پنل Lightroom و Adobe Camera Raw را مشاهده می‌کنید.

 

همان‌طور که در تصاویر مشاهده کردید، هر دو نرم‌افزار کاربردی کاملاً یکسان دارند.

اگر بخواهیم نتیجه‌ی مقایسه لایت‌روم و فتوشاپ را به‌صورت بسیار خلاصه بگوییم: فتوشاپ تمامی امکانات لایت‌روم را دارد و بسیاری امکانات دیگری هم دارد که در لایت‌روم غایب هستند. برخی از عکاس‌ها از نرم‌افزار Adobe Bridge در کنار فتوشاپ استفاده می‌کنند و ترکیب این ۲ را بهتر از لایت‌روم می‌دانند. Adobe Bridge برخی از ویژگی‌های مدیریت فایل لایت‌روم را دارد، ولی سیستم دیتابیس/کاتالوگ ندارد. ادوبی بریج را می‌توان شبیه به یک مرورگر و یا نرم‌افزار مدیریت فایل دانست. جستجو در عکس‌ها مستلزم بررسی تمام فولدرها است و این فرایند ممکن است بسیار زمان‌گیر باشد. ولی با قابلیت کاتالوگ و دیتابیس لایت‌روم، این کار می‌تواند در عرض تنها چند ثانیه انجام شود، چراکه دیتابیس لایت‌روم برای جستجو بهینه‌سازی شده است. اگر به‌منظور مدیریت فایل‌ها و تصاویر از ادوبی بریج استفاده می‌کنید، توصیه ما این است که لایت‌روم را امتحان کنید. احتمالاً دیگر هرگز سمت Bridge بازنمی‌گردید!

 

افراد مبتدی کارشان را با فتوشاپ شروع کنند یا لایت‌روم؟

سؤال اصلی این است که کدام نرم‌افزار را برای شروع انتخاب کنیم. لایت‌روم یا فتوشاپ؟ اگر تمام امکانات لایت‌روم در فتوشاپ هم تعبیه شده، منطقی‌تر نیست که از فتوشاپ شروع کنیم؟ ولی ما بنا به چند دلیل توصیه می‌کنیم که همیشه از Adobe Lightroom شروع کنید:

۱‍- یادگیری لایت‌روم از فتوشاپ بسیار ساده‌تر است.

۲- لایت‌روم طیف وسیعی از ابزارهای ویرایش تصاویر را دارد که برای حداقل ۹۰٪ کار ویرایش عکاس‌ها مناسب و کافی است.

۳- لایت‌روم به شما کمک می‌کند که فرایند عکاسی خود را بهینه و بسیار مفید کنید

۴- لایت‌روم می‌تواند کار شما را بسیار مفید و کارآمد کند. چراکه تمام کارها در محیط همین نرم‌افزار انجام می‌شود و احتیاجی نیست که از لایت‌روم خارج شده و فایل‌ها را از جاهای دیگر انتخاب کنید.

۵- لایت‌روم به فایل‌های شما نظم خاصی می‌دهد و آن‌ها را در کاتالوگ‌های مشخص قرار می‌دهد. پیدا کردن تصاویر در این نرم‌افزار واقعاً ساده است.

۶- اگر به لایت‌روم به‌عنوان یک ابزار مدیریت فایل نگاه کنیم، به شما این اجازه را می‌دهد که از طریق محیط نرم‌افزار در هارد درایو خودتان فولدر بسازید و یا اینکه فایل‌ها را به‌صورت دسته‌جمعی و با الگوهای خاصی Rename کنید.

۷- ویرایش تصاویر در لایت‌روم به‌صورت مخرب نیست. یعنی فایل‌های اصلی شما هرگز تغییر نمی‌کنند. این در حالی است که ویرایش تصاویر در فتوشاپ ترکیبی از روش‌های مخرب و غیرمخرب است. اگر دقت نکنید، ممکن است فایل مادر و اصلی را به اشتباه تغییر دهید.

۸- دسترسی به اطلاعات فایل (Metadata) در لایت‌روم بسیار آسان‌تر است. در این نرم‌افزار حتی می‌توانید متادیتا فایل‌های باز شده را هم مشاهده کنید. ولی فتوشاپ این امکان را ندارد و تنها تا قبل از باز کردن فایل می‌توانید متادیتا را ببینید.

انتخاب لایت‌روم برای شروع یادگیری فرایند ویرایش عکس‌ها مطمئناً مزایای دیگری هم دارد، ولی موارد یاد شده جزو مهم‌ترین‌ها هستند. با این حال، این نکته را فراموش نکنید که توصیه می‌کنیم کار را با لایت‌روم شروع کنید. یعنی بعد از گذشت مدتی و مسلط شدن به این نرم‌افزار، باید برای کوچ به فتوشاپ آماده شوید اگر قصد ایجاد تغییرات و ویرایش‌های اساسی داشته باشید، چاره‌ای جز استفاده از فتوشاپ نخواهید داشت. برای مثال، اگر قصد داشته باشید که جسمی را از تصویر پاک کنید، باید از فتوشاپ استفاده کنید، چراکه امکانات لایت‌روم در این زمینه بسیار محدود است. علاوه بر این، بسیاری از ابزارهای فتوشاپ در لایت‌روم غایب هستند و تعداد آن‌ها بسیار بالا است. یکی از بارزترین نمونه‌ها، عدم قابلیت ایجاد لایه‌های مختلف در لایت‌روم است. در مجموع، اگر قصد ویرایش‌های سنگین و اساسی داشته باشید، و یا اینکه بخواهید خودتان پوستر و عکسی بسازید، حتماً باید از فتوشاپ استفاده کنید.

 

فتوشاپ برای عکاس‌های حرفه‌ای مناسب‌تر است یا لایت‌روم؟

واقعاً با قطعیت نمی‌‌توان به این سؤال پاسخ داد. ولی بسیاری از عکاس‌های حرفه‌ای از هر دو‌ آن‌ها استفاده می‌کنند. نسخه‌های جدید فتوشاپ و لایت‌روم به خوبی با یکدیگر ادغام می‌شوند و می‌توانید از مزایای هر دو آن‌ها بهره ببرید.

به‌عنوان یک عکاس حرفه‌ای، احتمالاً با حجم بالایی از تصاویر رو‌به‌رو بوده و آرشیو بزرگی داشته باشید. لایت‌روم می‌تواند ابزاری عالی برای مدیریت آرشیو شما باشد و در عین حال در ویرایش تصاویر هم به شما کمک می‌کند. ولی اگر قصد ویرایش بسیار حرفه‌ای‌تر تصاویر را داشته باشید، از فتوشاپ استفاده کنید. برای یک عکاس، فتوشاپ در این زمینه‌ها توانایی بسیار بالاتری دارد و کمک بیشتری به شما می‌کند:

• روتوش پیشرفته: اگر می‌خواهید روتوش بسیار حرفه‌ای و جزئی انجام دهید، فتوشاپ اجازه دسترسی به سطح پیکسل عکس‌ها را نیز به شما می‌دهد. برای مثال، با استفاده از فتوشاپ می‌‌توانید شکل بدن را تغییر داده و سوژه را چاق و یا لاغر کنید.
• کامپوزیت‌ها: اگر می‌خواهید چند تصویر را با یکدیگر ترکیب کرده و یک عکس نهایی تولید کنید، فتوشاپ امکانات بهتری در اختیار شما می‌گذارد.
• HDR: اگرچه لایت‌روم هم توانایی بالایی در ویرایش HDR دارد، ولی اگر وسواس بیشتری دارید و می‌خواهید تصاویر را ادغام کرده و هایلایت‌ها و سایه‌هایی از نوردهی مختلف ایجاد کنید، فتوشاپ برای شما مناسب‌تر است.
• ساخت تصاویر پانوراما: با استفاده از فتوشاپ می‌توانید چند عکس را به هم چسبانده و پانورامای حرفه‌ای ایجاد کنید. لایت‌روم هم امکانات مشابهی دارد، ولی تصویر نهایی متفاوت خواهد بود.
• ابزارهای ترمیم پیشرفته: جوش‌ها، لک‌‌ها و یا خال‌های مو را در لایت‌روم هم می‌توانید حذف کنید و یا اینکه دندان‌ها را سفید کنید. ولی این امکانات لایت‌روم هرگز به خوبی ابزارهای هوشمند فتوشاپ نیستد.

جمع‌بندی

استفاده از یک نرم‌افزار ویرایشی خوب و قدرتمند برای هر عکاس ضروری است. در انتهای مقایسه لایت‌روم و فتوشاپ، توصیه می‌کنیم کار خود را با لایت‌روم شروع کنید. زمانی که به قابلیت‌های این نرم‌افزار مسلط شدید، خود را برای استفاده از فتوشاپ آماده کنید. انتخاب فتوشاپ به عنوان نقطه شروع یادگیری ممکن است کمی خسته کننده باشد. چراکه نرم‌افزار بسیار قدرتمند و بسیار جامعی است که یادگیری آن بسیار سخت و زمان‌بر خواهد بود.