عکاسی آبستره یا عکاسی انتزاعی چیست؟

عکس‌ها یکی از قدرتمندترین ابزارهای ما برای روایت یک رویداد یا ویژگی‌های یک سوژه هستند. فرقی نمی‌کند کدام برش از زندگیِ سوژه عکاسی را ثبت کرده باشیم، زمانی که عکس آن را به کسی نشان می‌دهیم، آن برش ناخودآگاه در ذهن بیننده زنده می‌شود و یک روایت یا داستان کوتاه در این زمینه آفریده می‌شود. عکاسی آبستره همان چیزی است که بیننده را برای ایجاد روایت از عکس سردرگم می‌کند و هدف از آن نشان‌دادن مفهومی بالاتر از وضعیت یک سوژه است و احساسات و ناخودآگاه بیشتر در آن دخیل هستند.

 

عکاسی آبستره چیست؟

تعریف آبستره یا انتزاعی در عکاسی، مشابه تعریف آن در هنرهای تجسمی است، یعنی سبکی از عکاسی که روی سوژه‌های معمول متمرکز نیست و از طریق شکل، فرم و محتوا با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند. بر اساس تعریف بلاگ شرکت Adobe، عکاسی آبستره از عکس‌هایی تشکیل می‌شود که با تجهیزات عکاسی ساخته شده‌اند و در نگاه اول هیچ ارتباطی با دنیای فیزیکی ندارند. عکاسان آبستره از پرسپکتیو، ترکیب سبک‌های مختلف عکاسی و نشان‌دادن جریان نور برای تبدیل جهان پیرامون ما به یک تصویر غیرمنتظره و غیرقابل‌تشخیص استفاده می‌کنند.

بیشتر بخوانیم : عکاسی فاین آرت چیست؟

آشنایی با عناصر اصلی عکاسی آبستره

برای سفارش خدمات عکاسی به سبک آبستره، لازم است بدانید که این سبک از عکاسی بر 6 عنصر زیر استوار است:

1. سادگی

شاید در نگاه اول این سؤال به ذهنتان برسد که چگونه با شکل و فرم و در نهایت سادگی منظورمان را در عکس برسانیم؟ آن هم درحالی‌که تمامی عکس‌های آبستره آدم را گیج می‌کنند؟ در عکاسی آبستره، سادگی از طریق حذف عوامل زائدی که بر احساسات مخاطب تأثیر نمی‌گذارند به دست می‌آید.

2. ترکیب‌بندی درست

این عنصر هم در نگاه اول با سایر سبک‌های عکاسی جور در نمی‌آید. با این حال، قوانین ترکیب‌بندی عکاسی در سبک آبستره نیز سفت ‌و سخت اجرا می‌شوند. عکاسان آبستره برای جای‌گذاری و ایجاد تعادل بین اشکال، طرح‌ها، رنگ‌ها و بافت‌های موجود در عکس زمان زیادی می‌گذارند تا وزن بصری عکس بالا برود و برای مخاطب جذاب شود.

مقاله بیشتر : معرفی لنزهای عکاسی و کاربرد آنها

3. زاویه دید

در عکاسی آبستره زاویه دید هم مثل ترکیب‌بندی روی نحوه ارائه تصویر از سوژه اثرگذار است. انتخاب زاویه دید مناسب در این سبک، شامل انتخاب بهترین نقطه برای فوکوس می‌شود. این نقطه سوژه را تکمیل می‌کند و حواس‌ها را روی آنچه در قاب وجود دارد متمرکز می‌کند.

4. نورپردازی

از آنجایی ‌که نورپردازی در هر سبک عکاسی مهم و اثرگذار است، پس طبیعی است که روی سبک آبستره هم اثرگذار باشد. عکاسان آبستره از نورپردازی برای تأکید، دراماتیک کردن یا برجسته‌سازی فرم‌ها، اشکال و جزئیات عکس استفاده می‌کنند. در بیشتر عکس‌های آبستره، از نورپردازی برای ایجاد سایه‌های عجیب و اشکال شبح‌وار استفاده می‌شود.

 

در عکاسی آبستره و انتزاعی از کدام تکنیک‌ها استفاده می‌شود؟

از نظر متخصصین پیش‌نیاز عکاسی آبستره این است که پا را از منطقه امن خود بیرون بگذارید و وارد حیطه تجربه و آزمون ‌و خطا شوید. استفاده از تکنیک‌های زیر، به شما در این مسیر کمک می‌کنند:

• بازی با رنگ و نور
همان‌طور که در توضیح عناصر اصلی عکاسی آبستره گفتیم، نورپردازی در این سبک اهمیت زیادی دارد. ببینید تغییر نور چقدر مفهوم موردنظر شما را برجسته یا اغراق‌شده‌تر می‌کند. برای این کار می‌توانید زاویه، فاصله و شدت نور را تغییر دهید تا علاوه بر کم‌رنگ و پررنگ‌شدن سایه‌ها، رنگ‌ها نیز تغییر کنند.

بیشتر بدانیم : چطور عکسهای لحظه قطعی بگیریم؟

• استفاده از نرم‌افزارهای ادیت
اگر سوژه شما آن‌قدر انتزاعی است که نمی‌توانید در استودیو از آن عکاسی کنید، باید سراغ نرم‌افزارهای ادیت بروید و آن جا روی نور، رنگ و سایر عناصر موجود در عکس کار کنید. ممکن است تصور کنید که این کار تقلب است؛ اما این نرم‌افزارها صرفاً یک ابزار هستند و نحوه استفاده از آن‌ها عکاسان حرفه‌ای را خصوصا در عکاسی محصول از بقیه متمایز می‌کند. البته بعضی از عکاسان حرفه‌ای هم ترجیح می‌دهند به جای این نرم‌افزارها سراغ همان روش‌های قدیمی تاریک‌خانه‌ای بروند.

 

• بازی با تنظیمات دوربین
یکی از سبک‌های عکاسی نزدیک به آبستره، عکاسی پنینگ است که در آن سرعت شاتر دوربین را پایین می‌آورند و دوربین را با سوژه حرکت می‌دهند تا اطراف سوژه Blur شود و حس حرکت به وجود بیاید. اغراق در این تکنیک، یکی از دروازه‌های ورود به سبک آبستره است.

مقاله بیشتر : نقش خطوط در ترکیب بندی عکسها چه می باشد

• بازی با عمق میدان و پرسپکتیو
این تکنیک به شما کمک می‌کند که با یکی از مهم‌ترین عناصر عکاسی آبستره یعنی زاویه دید بازی کنید. همچنین کنار گذاشتن فریم‌های ثابت همیشگی و تغییر پرسپکتیو به شما کمک می‌کند تا مفهوم انتزاعی خود را بهتر خلق کنید. سعی کنید همیشه چیزی فراتر از سوژه‌های همیشگی را ببینید. مثلاً روی یک سوژه تا جای ممکن زوم کنید تا بافت آن را متفاوت نشان بدهید.

 

برای گرفتن عکس‌های آبستره حرفه‌ای عجله نکنید

برای حرفه‌ای شدن در عکاسی آبستره باید ذوق هنری خود را پرورش بدهید. آثار بزرگان این حوزه مثل Ansel Adams، Cindy Sherman و Andreas Gursky را با دقت بررسی کنید و در مورد آن‌ها جستجو کنید تا متوجه شوید از چه تکنیک‌هایی استفاده می‌کنند. به هنگام دریافت سفارش خدمات عکاسی آبستره فراموش نکنید که این سبک بر 5 عنصر سادگی، چیدمان صحیح، نورپردازی، زاویه دید، هارمونی و رمز و راز استوار است و می‌توانید برای حرفه‌ای شدن در آن از تکنیک‌هایی مثل بازی با رنگ و نور و تغییر عمق میدان استفاده کنید

بیشتر بخوانیم : ترکیب بندی در عکاسی (Composition)

ترکیب‌بندی و زاویه دید

حتماً متوجه شده‌اید که عکاسی انتزاعی از هیچ قانون خاصی تبعیت نمی‌کند. اما با تمام این تفاسیر دارای یک ساختار مشخص است. حفظ الگو‌های مشخص، بافت‌ها و فرم ها و دقت به تعادل رنگ‌ها از جمله موارد جذب بیننده است. تمامی این عناصر که شاخصه انتزاع هستند باید به شکلی منظم و با استفاده از ترکیب بندی خلاقانه به نمایش در بیایند. رعایت ترکیب‌بندی بیشترین تأثیر را روی وزن بصری عکس انتزاعی خواهد داشت. در واقع به کمک ترکیب‌بندی سوژه بهتر دیده می‌شود و باعث تمرکز  بیشتر مخاطب خواهد شد.

زاویه دید نیز مشخص می‌کند که سوژه و عکس چگونه دیده شود. زاویه مناسب در عکاسی انتزاعی زاویه‌ای است که سوژه را به شکلی خاص و جذب کننده نمایش دهد. ترکیب بندی کمک می کند عناصر مزاحم و مختل‌کننده تمرکز بیننده را از کادر حذف کنید. گاهی انتخاب زوایای معمول نتایج خوبی بهمراه دارد و گاهی باید نگاه متفاوتی داشته باشید. کافی است کمی خلاقیت به خرج دهید تا زاویه منحصر بفردی را بیابید. بهتر است همه زوایا را امتحان کنید تا به عکس دلخواه خود دست برسید.

 

زاویه نور برای نمایش فرم و بافت 

نور و نورپردازی یکی از عناصر پایه در هر سبکی از عکاسی است. در عکاسی انتزاعی نیز نور و زاویه تابش آن نقش مهمی در موفقیت عکاسی آبستره دارد. شما می‌توانید به کمک زاویه تابش نور، بخش‌هایی از یک سوژه کلی را تقویت کنید. با کمک زاویه مناسب نور می توانید از سوژه ها حجم، فرم و بافت ایجاد کنید. زاویه مورب نور کمک می کند سایه و هایلایت هایی در فرم سوژه ایجاد کرده کنتراست خاصی در عکس نمایش دهید. استفاده از نور در عکسهای انتزاعی باید خلاقانه و هوشمند باشد. اگر قصد عکاسی انتزاعی در طبیعت را دارید لازم است ساعات طلایی را برای اینکار انتخاب کنید. زاویه تابش نور در گلدن تایم مورب بوده که باعث می شود فرم، بافت و رنگها بهتر خودشان را نشان دهند.

هارمونی رنگ‌ها

در عکاسی آبستره عناصر و المان‌ها که قبلا اشاره شده محدود هستند. رنگها بخشی از این عناصر هستند که نسبت به سایر المان ها جذاب تر هستند. برای خلق عکسهای انتزاعی با استفاده از رنگها باید به هارمونی توجه ویژه ای داشته باشید. به طور مثال ترکیب نور و تاریکی یا استفاده از رنگ‌های تند و قوی با رنگ‌های نرم و متعادل و…. رعایت هارمونی رنگ‌ها و نور در عکاسی انتزاعی باعث می‌شود که چشم و ذهن بیننده به دنبال یافتن و درک سوژه اصلی باشد.

پیشنهاد مقاله : تاثیر رنگها در عکاسی

عکاسی انتزاعی با استفاده از بافت و پترن

همانطور که در بخش‌های اول اشاره شد مهمترین نکته در عکاسی انتزاعی خلق یک پترن یا الگوی مشخص است . این الگو یا بافت با نور مناسب نمایان می شود. زاویه مورب نور کمک می کند بافت های به ظاهر ساده و غیر قابل توجه به خوبی نمایان شوند و انتزاع جذابی را به نمایش بگذارند. لنزهای زوم یا تله گزینه هایی مناسب برای به تصویر کشیدن انتزاع بافت ها هستند. بافت های موجود در کویر و همچنین ماسه های لب دریا که باد و امواج آنها را نقاشی کرده سوژه هایی جذاب برای عکاسی آبستره هستند. البته فراموش نکنید حتما در ساعات طلایی از این سوژه ها عکاسی کنید.

 

نکات مهم برای خلق عکس‌های انتزاعی یا آبستره

– برای این که عکاسی انتزاعی را آغاز کنید می‌توانید از سوژه‌های روزمره استفاده کنید اصلاً نیازی نیست که به دنبال سوژه‌های عجیب و غریب باشید.

– از امتحان کردن نترسید. عکاسی انتزاعی به معنای ایجاد خلاقیت در عکاسی و زاویه دید متفاوت نسبت به سوژه است. بنابراین از این که سوژه‌های مختلف، زوایای گوناگون را امتحان کنید نترسید.

– از لنز‌های مختلف استفاده نکنید، بهترین لنز برای عکاسی آبستره لنزهای زوم و ماکرو هستند.

– سوژه‌های اضافی را از تصویر حذف کنید و تمرکز را روی ساده‌سازی سوژه بگذارید.

– نور نقش مهمی در خلق عکسهای آبستره دارد. بنابراین سعی کنید که به زاویه و شدت تابش نور توجه کنید.

– زوایای و ترکیب های مختلف را برای عکاسی امتحان کنید و بهترین زاویه را برای هر سوژه بیابید.

– می‌توانید از ادیت و ویرایش تصاویر برای بهتر شدن نتیجه کمک بگیرید. گاهی با کراپ بخشهای کناری یک عکس به نتایج جذابی می رسید.

پیشنهاد مقاله : عکاسی آسمان در شب یا Night sky Photography

ایده های نامحدودی وجود دارد که می توانید برای عکاسی انتزاعی امتحان کنید. عکاسی انتزاعی یک راه عالی برای بیان افکار و احساسات و خلق عکسهای زیبا از سوژه هایی است که بنظر کم اهمیت و پیش پا افتاده هستند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دوربین خود را بردارید و با نگاه منحصربفرد، نحوه نگرش متفاوت خود به عناصر اطرافتان را به تصویر بکشید.

سخن آخر

عکاسی آبستره، یا عکاسی انتزاعی یکی از جذاب‌ترین شاخه های عکاسی است که بر خلاف تصور عموم اصلاً سخت نیست. مهمترین قانون عکاسی آبستره خلاصه سازی سوژه ها و خلق عکسی اغراق‌آمیز، غیر معمول و گاها فرا واقعی است. در واقع در عکاسی انتزاعی شما باید دید متفاوتی به سوژه ها داشته باشید و تلاش کنید از زاویه دید متفاوت اما تأثیرگذاری به سوژه نگاه کنید. مهمترین هدف شما در این شیوه از عکاسی خلق فرم، بافت، اشکال و رنگها به شکلی مینیمال است که تمرکز و توجه بیننده را به خود جلب می‌کند. در این مقاله با تمام نکات مرتبط با عکاسی آبستره یا عکاسی انتزاعی آشنا شدید و می توانید این سبک از عکاسی را امتحان کنید.